Którą
myśl Z. Freuda K. Horney uważa za najistotniejszą?
Jest
nią teza, że zjawiska psychiczne są ściśle zdeterminowane przez
nieświadome siły natury emocjonalnej. Motywy pozostają nieświadome
przede wszystkim dlatego, że leży to w naszym interesie. Mimo
wyparcia mogą nadal oddziaływać na dokonywane wybory.
Czy
podczas psychoanalizy odkrywamy zupełnie nieświadome postawy?
Niektórzy
psychologowie uważają, że jest to niemożliwe. By móc poznać
jakąś nieświadomą postawę konieczne są jej przebłyski. Zdaniem
K. Horney takie postawienie sprawy jest zbyt radykalne.
Na
czym polega świadomość jakiejś postawy?
Wie
się o jej istnieniu, nasileniu, konsekwencjach i pełnionych
funkcjach. Na przykład ktoś zdaje sobie sprawę, że nie lubi
popełniać błędów, nie pojmuje jednak co jest powodem tej
skłonności, ani tego w jak wielu sferach jego życia to się
przejawia.
Jakie
znaczenie ma determinizm Z. Freuda?
Pozwolił
uchwycić znaczenie wielu zjawisk (marzenia senne, fantazje,
pomyłki), które przypisywano przypadkowi, czynnikom zewnętrznym
lub wewnętrznym (organicznym).
Co
jest potrzebne do zrozumienia dynamiki osobowości?
Potrzebne
jest poznanie pozostających ze sobą w konflikcie nieświadomych
skłonności o charakterze emocjonalnym. Skutkiem tych konfliktów są
nerwice.
Czym
jest libido dla K. Horney?
Na
libido składają się emocjonalne potrzeby, impulsy, namiętności.
Czym
jest wyparcie?
Wyparcie
polega na usunięciu ze świadomości afektu lub impulsu. Wyparty
afekt jest nadal aktywny i wpływa na dokonywane wybory.
Na
czym polega formowanie reakcji przeciwnych? Wyjaśnij na przykładzie.
Okrucieństwo
tuszuje się nadmierną uprzejmością.
Podaj
przykład projekcji.
Ktoś
uważa, że inni go nie lubią, bo sam siebie nie lubi. Projekcja
wynika tu z trudności wyjścia poza własną perspektywę.
Wspomniany mechanizm obronny zachodzi też wtedy, gdy ktoś
przypisuję komuś chęć zdrady, nie chcąc się przyznać przed
samym sobą, że sam ma taką skłonność.
Jak
wygląda przemieszczenie afektu?
Na
przykład: złość spowodowała osoba A, ale wyładowuje się ją na
osobie B. Jest to tym łatwiejsze im mniejszy lęk wywołuje osoba B,
a także wtedy, gdy nie jest się od niej zależnym. Czasami
wystarczy, że zasadniczo niesłuszna złość jest mniej lub bardziej
usprawiedliwiona dodatkowymi okolicznościami.
Zjawisko
zachodzi nierzadko, gdy samemu jest się osobą A.
Afekt
może też być przemieszczony na rzeczy, zwierzęta, sytuacje,
działania (na przykład żona przemieszcza niechęć z męża na
jego zawód).
Czy
zawsze potrafimy powiązać afekt z jego prawdziwą lub nieprawdziwą
przyczyna?
Nie
zawsze. Uczucie (np. złości lub lęku) może być niesprecyzowane,
niejasne.
W
jaki sposób nieświadome afekty mogą być rozładowywane?
Na
przykład poprzez próbę odwetu na innej osobie w odpowiedzi na jej
rzekomą złość. Innym sposobem będzie przebrana w formę miłości
chęć dominacji nad drugą osobą, czy też agresja jako prawdziwy
motyw chęci bycia prawdomównym.
Afekty
mogą się też ujawniać mimowolnie (np. tonie głosu, gestach) lub
też w marzeniach sennych i fantazjach.
Kiedy
ma miejsce racjonalizacja jako mechanizm obronny?
Na
przykład wtedy, gdy ktoś potrafi działać wbrew swoim przekonaniom
w jednej sytuacji, a w innej powołuje się na nie jako na
nieprzekraczalną barierę. Przy wykrywaniu racjonalizacji należy
być ostrożnym. Nie zawsze kierują ludźmi motywy inne niż te
deklarowane.
W
czym tkwi główna wartość koncepcji marzeń sennych wg. K. Horney?
W
tym, że marzenia senne wyrażają ukryte skłonności.
Co
zakłada koncepcja przeniesienia?
Koncepcja
ta zakłada, że najłatwiej zrozumieć pacjanta poprzez
przeanalizowanie jego emocjonalnych sposobów reagowania na
psychoanalityka.
Czym
jest opór?
Energią,
jaką człowiek zużywa na obronę przed uświadomieniem sobie
pewnych rzeczy. Ma bowiem wystarczające powody, bo sobie ich nie
uświadamiać.
Czego
wymaga się od pacjenta podczas terapii?
Wymaga
się aby wyrażał wszystko co myśli i czuje, łącznie z wszelkimi
wolnymi skojarzeniami. Zasada ta bazuje na założeniu, że istnieje
ciągłość myśli i uczuć, nawet gdy jest to niewidoczne. Analityk
znając aktualne procesy psychiczne pacjenta, a także obserwując
jego zachowania niewerbalne formułuje wstępną interpretację,
podaje ją pacjentowi, a następnie modyfikuje w zależności od jego
reakcji.
Jak
zmniejszyć ryzyko sytuacji, w której sugestywny pacjent przyjmuje
błędne interpretacje?
Ryzyko
będzie tym mniejsze, im bardziej doświadczony i wykształcony jest
psychoanalityk, im mniej jego własne problemy zakłócają terapię,
a także im mniej sztywno trzyma się wiedzy podręcznikowej. Ważny
jest także nieautorytatywny sposób podawania interpretacji oraz
ewentualna konieczność analizowania ustępliwości pacjenta.
Źródło: Karen Horney, Nowe drogi w psychoanalizie, PWN, Warszawa 1987.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz